HƯỚNG DẪN CHỌN TAI NGHE KIỂM ÂM

Truyền Hữu
Thứ Hai, 21/02/2022

I. NHỮNG ĐẶC TÍNH/CẤU TẠO CƠ BẢN CỦA TAI NGHE: 1. Cấu tạo về độ đóng/mở: Nhìn chung tai nghe kiểm âm trên thế giới dc xếp vào 3 loại Closed - Semi-open và Open, tạm dịch Đóng - Mở phân nửa và Mở hoàn toàn.

a. Closed: đây là loại lực ép lên tai khá nhìu nên đeo lâu có thể sẽ bị đau tai. Tuy nhiên ưu điểm là khá cách âm thanh lọt ra bên ngoài nên rất phù hợp để các bạn tracking (thu âm). Một ưu điểm khác là chính vì thiết kế closed nên âm thanh nghe to hơn loại open và cách dc noise bên ngoài ko bị ồn ào (trong phòng thu thì ko thấy rõ chứ ra đường sẽ hỉu), chính vì thế chi tiết sẽ nghe rõ hơn loại open. Khuyết điểm: âm trường (stereo image) ko rộng bằng loại open, và bass hơi nổi trội hơn chính vì thiết kế closed nên nghe đôi khi nó áp đảo dãi tần khác hơn 1 chút. Và tạo nên 1 sự đóng kín quá lý tưởng nên phần space sẽ đôi khi bị ảo. Một số model điển hình: Audio Technica M50, Beyerdynamic DT770... Closed dc khuyến khích xài cho thu âm hơn mix.

b. Open: ngược lại closed, thiết kế mở lực ép nhẹ, đeo lâu vẫn thoải mái. Ưu điểm: Âm trường cực rộng (rộng nhất trong 3 loại), treble thường đẹp nhất trong 3 loại. Đeo thoải mái và nghe âm thanh cảm giác tự nhiên hơn closed vì ko đóng kín quá lý tưởng nên không gian sẽ tương đối chuẩn hơn closed 1 chút (tuy nhiên vẫn phải dùng kết hợp lao kiểm âm để kiểm) Khuyết điểm: lọt âm thanh ra ngoài do ko khép kín bằng closed, âm lượng nhỏ hơn closed và bass yếu hơn closed. Chi tiết có thể ko bằng Closed. Một số vd điển hình: AKG K240, Beyer DT990... Open thường dc khuyến khích xài cho mix hơn là thu âm.

c. Semi-open: thiết kế ở giữa closed và open nên trung tính những cái nói ở trên. Vừa ko quá ép cũng ko quá lọt âm thanh ra ngoài, dãi tần (frequency response) cân bằng, stereo image vừa phải, chi tiết (detail) vừa phải. Một số vd: Beyer DT880, Sony MDR 7506, Shure SRH 440.

d. Đặc điểm trở kháng tai nghe: thường thì tai nghe có thông số là ohm, đây là điện trở kháng của tai nghe. Nói nôm na dễ hỉu là số càng lớn thì càng cần headphone amp mạnh để đẩy ra full dc lực, dynamic range và tần số của tai nghe. Nên nếu bạn muốn dùng dc cả đt thì nên chọn tai nghe có số ohm thấp. Các số thông dụng trong tai nghe kiểm âm là 32ohm, 80ohm, 250ohm, 600ohm hoặc cũng có thể lẻ lẻ vd như 92ohm, 140ohm v.v.. Trong studio nên chọn 80 hoặc 250ohm, mobile nên chọn 32ohm hoặc 80ohm, còn 600ohm thường studio chuyên nghiệp hoặc dân audiophile với headamp xịn.

2. Các đặc tính của tai nghe cần quan tâm

a/ Frequency response: Nôm na là sự cân bằng dãi tần, thì cái này mỗi tai nghe phải vô trang của nhà sx họ để xem biểu đồ dãi tần của tai nghe đó. Càng flat (ngang) trung thực càng tốt. Nếu mà 1 tai nghe bạn nghe bài mix quá hay mà qua hệ thống studio khác mà dở ẹt thì tai nghe bạn nịnh tai và frequency response ko chuẩn. Frequency response tự nhiên sẽ bị ảnh hưởng bởi định hướng của từng nhà sàn xuất, kích thước driver (củ loa) tai nghe và nhìu yếu tố khác. Đa phần tai nghe g thì đáp ứng dc dãi tần từ 5hz-30khz (qua sức nghe của tai con ngta từ 20hz-20khz)

b/ Stereo Image: Âm trường thì cái này phần lớn ảnh hường do cấu tạo tai nghe. Đây là phần các bạn sau khi pan nghe bài của mình rộng nhìu hay rộng ít. Cái này thì cũng mỗi tai nghe mỗi khác nên phải nghe so sánh. Nguyên tắc chung là tai nghe open stereo image rộng hơn closed.

c/ Detail: Chi tiết khi nghe, vd tiếng vuốt guitar, noise, âm s, x, shv.v những chi tiết mà giúp bản kiểm lỗi hay những cái tinh hoa của nhạc cụ, giọng hát mà đôi khi kiểm trên loa kiềm âm có thể bị bỏ sót. Closed detail sẽ hơn open.

d/ Space: Không gian tái tạo của headphone thường là quá lý tưởng vì âm thanh đến trực tiếp tai ng nghe trong 1 không gian kín, bỏ qua sự dội âm thanh khi kiểm bằng loa. Nên ít nhìu space của tai nghe lý tưởng quá, nên phải kiểm tra bằng loa nữa. Thường thì không gian của closed sẽ bị lý tưởng hóa hơn open headphones.

II. LỜI KHUYÊN CÁ NHÂN: Cá nhân mình thì tai nghe kiểm âm nào dưới $200 thì hầu như mình cũng đều đã xài qua, tư vấn cụ thể thì các bạn cmt mình sẽ trl tuy nhiên lời khuyên cá nhân mình là nên có ít nhất 2 tai nghe 1 closed và 1 open (hoặc semiopen) vì 1 cái để ca sĩ thu (closed), 1 cái ng mix (open) sẽ tốt hơn về mặc âm thanh và thoải mái. Dĩ nhiên bạn có thể mix trên 1 headphone closed ko vấn đề j cả hoặc thu âm trên 1 headphone open (tuy nhiên âm thanh sẽ feedback vô mic khá nhìu). Nhưng có lý do mà nhà sx họ thiết kế vậy chứ ko phải ko rãnh mà làm. Theo sau đó là những yếu tốt cần cân nhắc như là dòng nhạc nào (vì có những dòng nhạc cần kiểm âm bass tốt hơn như EDM chẳng hạn) chỉ làm beat hay chỉ mỗi thu âm v.v.

Và cuối cùng kết luận, nên kết hợp cả mixing với loa kiểm âm và headphone vì headphone như đã nói có những cái hạn chế của nó về nịnh tai bass, không gian và loa kiểm âm cũng có những cái giới hạn của nó.v.v Chứ ko nên chỉ mix bằng 1 trong 2 cái. Bữa nào rảnh sẽ viết thêm 1 bài chọn loa kiểm âm nữa. Còn việc lựa chọn headphone thế nào thì như mình đã nêu tính chất, cấu tạo, bạn hiểu và dựa vào đó chọn và quan trọng nhất hãy đeo thử tai nghe đó rồi quyết định. Ps: Bonus cái hình bộ sưu tập tai nghe của mình hiện tại